بینایی ماشین یا کامپیوتر ویژن چیست؟
بینایی ماشین یکی از شاخه‌های مهم و رو به رشد هوش مصنوعی است. که به رایانه‌ها و سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا از تصاویر دیجیتال، ویدیوها و سایر ورودی‌های بصری، اطلاعات ارزشمندی استخراج کنند. و بر اساس آن، اقدامات لازم را انجام دهند.
تشابه و تفاوت با بینایی انسان
بینایی ماشین، عملکردی شبیه به بینایی انسان دارد، اما هنوز با آن فاصله دارد. چشم انسان قادر به تشخیص اشیاء، تعیین فاصله، درک حرکت و شناسایی مشکلات احتمالی در تصاویر است. با این حال، کامپیوتر ویژن، ماشین‌ها را برای انجام وظایف مشابه آموزش می‌دهد، البته با استفاده از دوربین‌ها، داده‌ها و الگوریتم‌ها به جای شبکیه، اعصاب بینایی و قشر بینایی.
قدرت بینایی ماشین در صنعت
یک سیستم آموزش‌دیده مبتنی بر بینایی ماشین، می‌تواند با سرعتی خیره‌کننده، هزاران محصول یا فرایند را در دقیقه بررسی کند و نواقص یا مسائلی را شناسایی کند که ممکن است از چشم انسان پنهان بماند. به این ترتیب، بینایی کامپیوتری می‌تواند به سرعت از توانایی‌های انسانی پیشی بگیرد.
اهمیت داده‌ها در بینایی ماشین
موفقیت این مدل سیستم ها، به شدت به حجم داده‌های مورد استفاده بستگی دارد. این سیستم‌ها با تجزیه و تحلیل مکرر داده‌ها، تفاوت‌ها را شناسایی می‌کنند و در نهایت می‌توانند تصاویر را به درستی طبقه‌بندی کنند. برای مثال، برای آموزش تشخیص لاستیک خودرو به یک کامپیوتر، باید مجموعه‌ای گسترده از تصاویر تایر و موارد مرتبط به آن ارائه شود تا سیستم بتواند تفاوت‌ها را درک کند و در نهایت، یک تایر سالم را شناسایی نماید.
فناوری‌های کلیدی در بینایی ماشین
دو فناوری اساسی در Machine vision نقش دارند: یادگیری عمیق (Deep Learning) که نوعی از یادگیری ماشینی است و شبکه‌های عصبی کانولوشنال (Convolutional Neural Networks یا CNN). این فناوری‌ها، پایه و اساس سیستم‌های بینایی ماشین مدرن را تشکیل می‌دهند.
کاربردهای بینایی ماشین در دنیای واقعی
علاوه بر تحقیقات گسترده‌ای که در زمینه بینایی کامپیوتر انجام می‌شود، برنامه‌های کاربردی متنوعی در دنیای واقعی وجود دارد که اهمیت این فناوری را در عرصه‌هایی مانند تجارت، سرگرمی، حمل و نقل، مراقبت‌های بهداشتی و زندگی روزمره نشان می‌دهد. رشد روزافزون داده‌های بصری حاصل از تلفن‌های هوشمند، سیستم‌های امنیتی، دوربین‌های ترافیکی و سایر دستگاه‌های مجهز به حسگرهای تصویری، محرکی کلیدی برای توسعه این برنامه‌ها است.
بینایی ماشین و آینده
Machine vision، به عنوان یکی از حوزه‌های مهم هوش مصنوعی، پتانسیل بالایی برای تحول در صنایع و زندگی روزمره دارد. با پیشرفت فناوری‌ها و افزایش حجم داده‌های بصری، می‌توان انتظار داشت که در آینده، شاهد کاربردهای شگفت‌انگیز و متنوع‌تری از این فناوری باشیم.